اسید فسفریک چیست؟

اسید فسفریک یا اسید فسفریک غلیظ، یکی از انواع اسیدهای معدنی قوی است که در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اسید از طریق ترکیب فسفر با اکسیژن تولید می‌شود و به دلیل خصوصیات شیمیایی خود مانند خورندگی، از جمله اسیدهای قوی و خطرناک به شمار می‌رود.

در صنایع، اسید فسفریک به عنوان یک ماده شیمیایی برای تولید کودهای فسفاته، صنایع نساجی، صنایع الکلی، تولید سموم کشاورزی و تولید باتری‌ها استفاده می‌شود. همچنین، این اسید به عنوان یک ماده نگهدارنده در برخی از مواد غذایی نیز به کار می‌رود.

به دلیل خطراتی که به همراه دارد، اسید فسفریک باید با احتیاط و زیر نظر کارشناسان شیمیایی و صنعتی استفاده شود. مخصوصاً در صنایع غذایی، استفاده از این اسید باید به صورت محدود و با رعایت استانداردهای بهداشتی انجام شود تا احتمال تلفات جانی و صدمات جدی به سلامتی افراد کاهش یابد.

دسته بندی فسفریک اسید

فسفریک اسید صنعتی با خلوص کمتر از 85 درصد: این نوع اسید در تولید شوینده ها،صنعت نساجی،تصفیه پساب و تولید تفلون ماده بسیار مهمی است.

اسید فسفریک خوراکی با خلوص بالای 85 درصد: Phosphoric acid خوراکی در تولید روغن نباتی،نوشیدنی های گازدار،خوراک دام و مکمل غذای دام مورد استفاده است.

Phosphoric acid خام:بیشترین مصرف این ماده خام در تولید کودهای شیمیایی است.

کاربرد اسید فسفریک

از اسید فسفریک در بخش های مختلفی نیز استفاده می شود. نکته ای که بسیار حائز اهمیت می باشد آن است از این ماده شیمیایی به عنوان یک ماده نگهداره در محصولات نیز استفاده می شود.

• اسید فسفریک یکی از مواد مورد استفاده در صنعت غذایی است و در تولید محصولات مختلف مانند نان، شیرینی، کیک، بیسکوییت، نوشیدنی ها، محصولات لبنی، غذاهای آماده، تنقلات، سس‌ها و کنسروها به کار می‌رود. کاربردهای اسید فسفریک در صنایع غذایی عبارتند از:
• بهبود خواص خمیر: اسید فسفریک به عنوان یک ماده افزودنی در تولید خمیر برای نان، شیرینی و کیک به کار می‌رود. این ماده بهبود دهنده خواص محصولات پخته شده است و باعث بهبود قوام، طعم، بافت و حفظ رطوبت محصولات می‌شود.
• تنظیم pH مواد غذایی: اسید فسفریک به عنوان یک ماده تنظیم کننده pH در تولید مواد غذایی مانند نوشیدنی ها، محصولات لبنی و سس‌ها به کار می‌رود. این ماده با تنظیم pH، به حفظ طعم، رنگ و بافت محصولات کمک می‌کند.
• افزایش درصد آب در مواد غذایی: اسید فسفریک به عنوان یک ماده افزودنی در برخی از مواد غذایی به کار می‌رود تا درصد آب آن‌ها افزایش یابد. افزایش درصد آب، باعث رطوبت بیشتر و حفظ بافت محصولات می‌شود.
• رنگ‌دهی: اسید فسفریک به عنوان یک ماده رنگ دهنده در تولید برخی از مواد غذایی مانند انواع سس‌ها، نوشابه‌ها و کنسروها به کار می‌رود.
• حفظ کننده: اسید فسفریک به عنوان یک ماده حفظ کننده در برخی از محصولات غذایی مانند تنقلات و کنسروها به کار می‌رود. این ماده با کنترل رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها، باعث افزایش عمر مفید محصولات می‌شود.

به طور کلی، اسید فسفریک به عنوان یک ماده افزودنی در صنایع غذایی به کار می‌رود تا خواص محصولات را بهبود دهد، ماندگاری محصولات را افزایش دهد و بهبود قابلیت تولید محصولات را فراهم کند.

کاربرد اسید فسفریک در صنایع دارویی

اسید فسفریک به عنوان یک ماده موثر در صنایع دارویی و پزشکی استفاده می‌شود. کاربردهای این ماده در این صنایع عبارتند از:

1. تنظیم pH: اسید فسفریک به عنوان یک ماده تنظیم کننده pH در تولید برخی از داروها و محصولات پزشکی مانند عرقیات، کرم‌های پوستی، واکسن‌ها، شیشه‌های عینک و لنزهای تماسی به کار می‌رود.
2. پایدارسازی: اسید فسفریک برای پایدارسازی برخی از داروها و محصولات پزشکی مانند آمپول‌ها، قرص‌ها، کپسول‌ها و انواع اقلام پزشکی به کار می‌رود.
3. ماده حجم دهنده: اسید فسفریک به عنوان یک ماده حجم دهنده در تولید برخی از داروها و محصولات پزشکی مانند شامپوهای ضد شوره، کرم‌های آفتاب‌سوختگی و پودرهای کودک به کار می‌رود.
4. ضدعفونی کننده: اسید فسفریک به عنوان یک ماده ضدعفونی کننده در تولید برخی از داروها مانند قرص‌های ضد عفونی کننده، شیشه‌های آزمایشگاهی و تجهیزات پزشکی به کار می‌رود.
5. عامل پایداری و نگهداری: اسید فسفریک به عنوان یک عامل پایداری و نگهداری در تولید برخی از داروها و محصولات پزشکی مانند واکسن‌ها، سرم‌ها و داروهای بیولوژیکی به کار می‌رود.

به طور کلی، اسید فسفریک به عنوان یک ماده موثر در صنایع دارویی و پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در تولید برخی از داروها و محصولات پزشکی بهبود می‌بخشد و به کیفیت و پایداری این محصولات کمک می‌کند.

شرکت آرون شیمی نامدار وارد کننده مستقیم اسید فسفریک، جهت واردات، عرضه و تامین با بهترین قیمت فروش در خدمت شما میباشد.

فرآیند تولید اسید فسفریک

برای تولید این ماده با ارزش به سه روش می توان اسید فسفریک را تولید کرد. این روش شامل فرآیند مرطوب، فرآیند حرارتی و فرآیند کوره خشک نیز می باشد.

تولید فسفریک اسید به روش فرآیند مرطوب

فرایند تولید اسید فسفریک به روش فرآیند مرطوب (Wet Process) از مهمترین روش‌های تولید این اسید است. در این روش، فسفات سنگ‌های طبیعی یا کنسانتره شده با اسید سولفوریک غلیظ (98-96 درصد) در تجهیزاتی مانند راکتورها و تانک‌های رآکشی با هم ترکیب می‌شوند.

در این فرآیند، ابتدا اسید سولفوریک به روش تدریجی به فسفات اضافه می‌شود تا به ترکیبی به نام فسفات دی هیدرات تبدیل شود. سپس این مخلوط به یک تنش‌گر (Digester) منتقل می‌شود که باعث تبدیل فسفات دی هیدرات به اسید فسفریک و آب می‌شود. در این مرحله، دمای تانک به گرمای بالایی می‌رسد تا فرایند تبدیل فسفات به اسید فسفریک به خوبی انجام شود.

در ادامه، مخلوط اسید فسفریک و آب به وسیله یک سیستم جداسازی از دیگر مخلوط جدا می‌شود. سپس به وسیله یک سری از تصفیه‌کننده‌ها و سیستم‌های تزریق هوا، این اسید تصفیه و پاکسازی می‌شود. اسید فسفریک به طور معمول به عنوان یک ماده اولیه در صنایع مختلف از جمله صنایع کودهای فسفاته، صنایع خوراک دام و طیور، صنایع الکترونیک، صنایع شیمیایی، و غیره به کار می‌رود.

تولید فسفریک اسید به روش حرارتی

فرایند تولید اسید فسفریک به روش حرارتی (Thermal Process) به عنوان یکی دیگر از روش‌های تولید این اسید مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، فسفات سنگ‌ها با استفاده از کک (یک نوع ذغال سنگ) در یک کوره بزرگ ترکیب می‌شوند و به دمای بالایی (حدود 1400-1200 درجه سانتی‌گراد) رسانده می‌شوند.

در این فرایند، فسفات سنگ‌ها به دمای بالا تجزیه شده و به صورت فسفات آهنی خالص (FeP) به آهن می‌پیوندد. سپس این مخلوط به وسیله آب و اسید سولفوریک خنک شده و اسید فسفریک تشکیل شده را جداسازی می‌کنند. در این فرآیند، نیاز به استفاده از تانک‌ها و رآکتورها نیست و همچنین این روش باعث تولید پسماند کمتری نسبت به روش مرطوب می‌شود.

اما این روش دارای مشکلاتی مانند بالا بودن هزینه‌ها و تولید دی‌اکسید گوگرد (SO2) است که باعث آلودگی هوا و ایجاد مشکلات زیست‌محیطی می‌شود. همچنین، این روش برای فسفات‌های سنگین و برخی فسفات‌های سربنتی نیاز به اصلاحاتی دارد تا به طور کامل تجزیه شوند.

اسید فسفریک تولیدی به طور معمول به عنوان یک ماده اولیه در صنایع مختلف از جمله صنایع کودهای فسفاته، صنایع خوراک دام و طیور، صنایع الکترونیک، صنایع شیمیایی، و غیره به کار می‌رود.

تولید فسفریک اسید به روش کوره خشک

روش تولید اسید فسفریک به روش کوره خشک (Dry Kiln) یکی از روش‌های تولید این اسید است که در آن از فسفات سنگ‌های طبیعی یا کنسانتره شده استفاده می‌شود. این روش در دو مرحله انجام می‌شود.

در مرحله اول، فسفات سنگ‌ها با کک (یک نوع ذغال سنگ) و یا دیگر مواد آلی مانند چوب، زباله، یا نفت خام در کوره خشک ترکیب می‌شوند.در این مرحله، مواد آلی با دمای بالای کوره به اکسیژن نیاز دارند تا سوخته شوند و انرژی لازم برای فرایند تجزیه فسفات سنگ‌ها را تامین کنند.

در مرحله دوم، فسفات سنگ‌ها با دمای بالای کوره به تجزیه می‌شوند و اسید فسفریک تولید می‌شود. در این مرحله، اسید فسفریک تولیدی به طور خنثی شده و به وسیله سیستم فیلتراسیون و جداسازی از دیگر مواد جدا می‌شود.

این روش دارای مزایایی مانند کاهش هزینه‌ها و تولید پسماند کمتر نسبت به روش‌های دیگر است. با این حال، این روش نیاز به کوره‌های بزرگ و پیچیده دارد که هزینه آن‌ها بالا است. همچنین، در این روش نیاز به استفاده از مواد آلی به عنوان سوخت دارد که ممکن است باعث آلودگی هوا شود. اسید فسفریک تولید شده به طور معمول به عنوان یک ماده اولیه در صنایع مختلف از جمله صنایع کودهای فسفاته، صنایع خوراک دام و طیور، صنایع الکترونیک، صنایع شیمیایی، و غیره به کار می‌رود.

خواص فیزیکی و شیمیایی اسید فسفریک

خواص فیزیکی و شیمیایی اسید فسفریک عبارتند از:

خواص فیزیکی

• شکل فیزیکی: اسید فسفریک در شرایط استاندارد به صورت مایع بی رنگ قهوه‌ای دیده می‌شود.
• دمای جوش: دمای جوش اسید فسفریک 158 درجه سلسیوس است.
• دمای ذوب: دمای ذوب اسید فسفریک 42 درجه سلسیوس است.
• چگالی: چگالی اسید فسفریک 1.88 گرم بر سانتیمتر مکعب است.
• حلالیت: اسید فسفریک در آب، الکل و گلیسرول حل می‌شود.

خواص شیمیایی

• اسیدی بودن: اسید فسفریک یکی از اسیدهای قوی است و در آب به شدت اسیدی می‌شود.
• واکنش با قلیاها: اسید فسفریک با قلیاها و اکسیدهای شدیداً واکنش می‌کند و گاز فسفین را تولید می‌کند.
• واکنش با فلزات: اسید فسفریک با فلزات قلیایی و قلیایی خاکستری واکنش می‌کند و هیدروژن را آزاد می‌کند.
• واکنش با آمین‌ها: اسید فسفریک با آمین‌ها و رده‌های از آمین‌ها واکنش می‌کند و نتیجه‌ی آن تولید نمک‌های فسفاتی است.
•  اکسیدکننده بودن: اسید فسفریک به عنوان یک اکسیدکننده در واکنش‌های شیمیایی به کار می‌رود.

با توجه به خواص شیمیایی اسید فسفریک، این ماده به عنوان یک ماده شیمیایی مهم در صنایع مختلف استفاده می‌شود.